Milli mücadelenin iki büyük kahramanı Hamidiye kruvazörü ile Karşıyaka’nın 1929 yılındaki anlamlı buluşması.
Rauf Orbay komutasında Balkan Savaşı’nda büyük destanlar yazan Hamidiye kruvazörü nün personeli 15 Ağustos 1929’da İzmir’e gelmiş ve Karşıyaka ile futbol maçı yapmıştı. Alsancak Stadı tamamen dolmuş kahramanlar ayakta alkışlanmıştı.
İzmirli araştırmacı Bedri Cumhur Doğu Osmanlı’nın Balkan Savaşları’nda büyük destanlar yazan Cumhuriyet’in ilk kruvazörü Hamidiye ile birçok sporcusunu Kurtuluş Savaşı’nda şehit veren Karşıyaka Spor Kulübü’nün yeşil sahada buluşması ile ilgili çok önemli belgelere ve bilgilere ulaştı.
Rauf Orbay’ın komutasındaki Hamidiye Kruvazörü, Balkan Savaşı başta olmak üzere denizlerimizdeki birçok büyük kahramanlıklara imza atmıştı. Yeşilini islamdan, kırmızısını bayrağından alan Karşıyaka ise Kurtuluş Savaşı’nda birçok gencini kaybetmiş bir çok genci ise gazi olmuştu.
15 Ağustos 1929 günü İzmir’de müthiş bir buluşma gerçekleşti. Karaburun’a tatbikat ve çeşitli manevralar için İzmir’e gelen gelen Hamidiye kruvazörü personeli Kurtuluş Savaşı’ndaki şehitleri ile anılan Karşıyaka’yı çok merak etmektedir. Vali Paşa Kazım Dirik ile temasa geçip Karşıyaka ile maç yapmak istediklerini bildirirler.
İzmirli Araştırmacı Bedri Cumhur Doğu, Vali Paşa Dirik’in durumu hemen Karşıyaka Spor Kulübü yetkililerine bildirdiğini ve hemen karşılama heyeti oluşturulp, kahraman bahriyelilerimizi usulüne uygun şekilde karşılattığını belirterek, “Limana gelen donanmamız 7 gemiden oluşuyormuş."
Yani filo şeklinde; Amiral Gemisi Hamidiye olmak üzere, Mecidiye, Peyk-i Şevket, Berk-i Satvet, Samsun, Taşoz ve İsa Reis ismli kruvazör ve torpido olarak İzmir’e girdiler. İzmirliler kahraman bahriyelileri coşkuyla ve sevgiyle karşıladılar. Sonra kahramanlar futbol maçı yapmak için Alsancak Stadı’na gittiler.”
YOĞUN DOLU YAĞIŞI İLE YARIM KALAN MAÇ
“Hamidiye Muzikası’nın çaldığı “İzmir Marşı” ile sahaya Yeşil-Kırmızı formaları ile çıkan Karşıyaka’dan sonra, “Hamidiye Marşı” çalınarak sahaya çıkan “Siyah-Beyaz” formalarıyla Hamidiye takımı beraberce uzun süre alkışlandılar. Maçın hakemliğini ise bahriye subaylarımızdan, Karşıyaka’nın Kuva-yı Milliye kahramanı kurucularından Kenan bey yapıyordu. Yağmura ve doluya rağmen Alsancak Stadı tıka basa dolmuştu.
Maç bir süre devam etti ancak tamamlanamadı. Aslında maçtan çok herkes kahraman donanmanın bahriyelilerini ve Kurtuluş Savaşı’nın sembol kulübü Karşıyaka’nın anlam yüklü maçını izliyordu. Maç yarım kaldı, gol de olmadı ama Alsancak Stadı’ndakiler dakikalarca her iki ekibi ayakta alkışladı. İki ekip kurulandıktan sonra İzmir Palas’ta, ziyafette bir araya geldiler.
Ziyafet sırasında Karşıyaka katip-i umumisi Muhlis (Ovalı) bir konuşma yapmış hüsn-ü teveccühe teşekkürlerini bildirmişti. Hamidiye kumandanları ise Kaf Sin Kaf tarafından kendilerine karşı gösterilen misafirperverliğe teşekkür etmişti. “
GAZİ HAMİDİYE KRUVAZÖRÜ
Hamidiye Kruvazörü, Balkan Savaşları başlayınca Hüseyin Rauf Bey (Orbay) komutasında Karadeniz'de görevlendirildi. Aralık 1912'de Varna'yı ve Bulgaristan'ın diğer limanlarını bombaladı. 20-21 Aralık 1912 gecesi Bulgar torpidobotu Draçki tarafından vuruldu.
Baş tarafı tamamen suya gömülü olarak İstanbul'a dönmeyi başardı ve Haliç'te onarıma alındı. Kıdemli Yüzbaşı Hüseyin Rauf Bey komutasındaki Hamidiye Kruvazörü’nün Ege ve Akdeniz’de olağanüstü güç koşullarda icra etmiş olduğu yaklaşık yedi buçuk ay süren Akın Harekâtı, Türk Deniz Kuvvetlerinin altın sayfalarından birisini teşkil ettiği gibi, Genel Deniz Harp Tarihi açısından da bu tür harekâtın emsalsiz örnekleri arasında gösterilmektedir.
Hamidiye, Balkan Savaşlarında, 13 Ocak 1913 günü Hüseyin Rauf Bey (Orbay) komutasında boğazdan gizlice çıkmıştı. Osmanlı donanması Çanakkale boğazının içinde tıkılı kalmıştı. Tek bir gemi hariç, Hamidiye…
Yunan devriyelerinden sıyrılarak Adalar denizine (Ege) açılmayı başaran Hamidiye'nin bu başarısı Mondros deniz muharebesini başarıya ulaştırmaya yetmese de bu yolda ismini tarihe “Akın Harekatı” şekliyle, dünyada eşi ve benzeri bir daha görülmemiş bir harekata imza atmıştı. Tarihin ilk korsan kruvazörü olmuştu.
Yedi buçuk ay denizde kalıp Milli mücadelenin en önemli saflarında yer alan Hamidiye yeterli lojistik destek sistemi ve üs imkânları olmaksızın tek başına planlayarak icra ettiği, gerektiğinde tarafsız ülkeleri de kapsayan uluslararası hukuk kurullarından en iyi şekilde istifade ederek lojistik destek sağladığı, son derece başarılı aldatma taktiklerinin uygulandığı parlak bir deniz harekâtının kahramanı olarak dünya tarihine geçmişti. Harbiye kruvazörü Osmanlı Devleti için son derece kötü geçen Balkan Harbi’nde belki de parlayan tek yıldız olmuştu.
Gazi Mustafa Kemal Atatürk Hamidiye kruvazörümüz ile ilgili, “Hamidiye, mâziden yadigâr kalan donanma aksâmı içinde Türkiye Cumhuriyeti’nin denizlerde faaliyete geçen ilk gemisi oldu” demişti.